Τι σημαίνει επιστροφή στη δραχμή;

Τι θα συμβεί με δάνεια και καταθέσεις

Έντονη ανησυχία έχουν προκαλέσει σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις, καθώς αρκετοί αξιωματούχοι από την Ευρώπη και την Αμερική, αλλά και ξένοι επενδυτικοί οίκοι δίνουν μεγάλες πιθανότητες επιβεβαίωσης στο σενάριο εξόδου της χώρας μας από το ευρώ και τον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης, αν δεν υπάρξει άμεση λύση αρεστή στους ξένους και ντόπιους δανειστές και τοκογλύφους.

Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση της Citigroup, η οποία αυξάνει το ποσοστό εξόδου της χώρας μας από την ευρωζώνη στους επόμενους 12 με 18 μήνες, από 50% έως 75% μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου. Την ίδια ώρα, ο οικονομολόγος Nouriel Roubini υποστηρίζει ότι μετά το εκλογικό αποτέλεσμα αυξήθηκε σημαντικά η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ κάποια στιγμή στο επόμενο έτος. Ανάλογες είναι και οι προεκλογικές εκτιμήσεις των Goldman Sachs, Fitch Ratings και UBS.

Και όλες αυτές οι εκτιμήσεις ενισχύονται τόσο από τη διαφαινόμενη αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας, όσο και από τις ατυχείς δηλώσεις κάποιων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για την «διαχείριση» της επόμενης μέρας σε επίπεδο τραπεζών, καταθέσεων, κεφαλαίων κλπ. 

Πάντως ένα είναι σίγουρο: η χώρα μας για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις υψηλότατες δανειακές και ταμειακές της υποχρεώσεις πρέπει να έχει κυβέρνηση, όποια και να είναι αυτή, που θα προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή του προγράμματός της, όποιο και αν είναι αυτό, που θα έχει όμως ως στόχο την αποτροπή της άτακτης χρεοκοπίας και της επιστροφής στη δραχμή.

Τι σημαίνει επιστροφή στη δραχμή για τις καταθέσεις και τα δάνεια;
Διευκρινίζουμε εδώ ότι ελληνικοί τραπεζικοί κύκλοι δεν διαβλέπουν τέτοια εξέλιξη. Πάντως διευκρινίζουν ότι αν αυτό συμβεί μάλλον θα ακολουθηθεί όμοια  διαδικασία «επιστροφής» με αυτήν που ακολούθησε η Ελλάδα όταν η χώρα «κλείδωσε» την ισοτιμία της με το 1 ευρώ στις 340,75 δραχμές.

Όμως, αν η Ελλάδα φύγει τελικά από το ευρώ και επιστρέψει στη δραχμή ή όποιο άλλο νόμισμα, πού θα κλειδώσει η ισοτιμία;
Τα τραπεζικά περισσότερα στελέχη υποστηρίζουν ότι η ισοτιμία δραχμής - ευρώ θα καθοριστεί σε νέα επίπεδα που αντιπροσωπεύουν τα σημερινά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας, έχοντας ενσωματώσει μια σχετική υποτίμηση, πριν ανοίξουν οι αγορές και πριν αρχίσει να διαπραγματεύεται στην συναλλαγματική αγορά. Από εκεί και πέρα, ένας θεός ξέρει που θα «προσγειωθεί» όταν οι καρχαρίες των αγορών ανοίξουν τα σαγόνια τους...

Μειοψηφία στελεχών υποστηρίζουν ότι στο πρώτο δευτερόλεπτο μετά την έξοδο της χώρας από το ευρώ, η ισοτιμία θα επιστρέψει στις 340,75 δραχμές. Το τι θα γίνει τα επόμενα λεπτά, ώρες ή μέρες είναι κάτι που θα καθορίσει η κυβέρνηση της χώρας, στην περίπτωση υποτίμησης και, βεβαίως, οι αγορές, αφού είναι σίγουρο ότι θα αρχίσει ένα τρελό παιχνίδι στην αγορά συναλλάγματος που κανείς δεν ξέρει που θα οδηγήσει το νόμισμά μας έναντι των υπολοίπων και ασφαλώς τα επιτόκια του.

Τι θα γίνει με τις καταθέσεις μας;
Οι καταθέσεις σε ευρώ που βρίσκονται σήμερα σε όλα τα υποκαταστήματα της χώρας, όλων των τραπεζών, αυτόματα θα μετατραπούν σε δραχμές. Όπως έγινε και όταν έγιναν από δραχμές, ευρώ

Τι θα γίνει με τα σημερινά δάνεια σε ευρώ; Θα παραμείνουν σε ευρώ ή θα μετατραπούν σε δραχμές;
Αυτόματα όλα τα δάνεια, όπως και οι καταθέσεις θα μετατραπούν σε δραχμές. Τραπεζικά στελέχη αναφέρουν ότι είναι καταστροφικό για έναν δανειολήπτη να αμείβεται σε υποτιμημένες δραχμές και να έχει το κόστος αποπληρωμής του δανείου του σε ευρώ. 

Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι το νόμισμα μιας πτωχευμένης οικονομίας θα υποστεί τόσο μεγάλη πίεση που θα είναι αδύνατον να ανταποκριθεί ο δανειολήπτης να πληρώνει σε ευρώ. Και για να ενισχύσουν το επιχείρημά τους οι τραπεζικοί ότι τα δάνεια είναι προτιμότερο να δραχμοποιηθούν, χαρακτηριστικά μας ανέφεραν τη ζημιά που υπέστησαν όσοι δανείστηκαν σε ελβετικό φράγκο και πλήρωναν με ευρώ, που υποτίθεται ότι δεν είχε πρόβλημα ως νόμισμα.

Αν τα δάνεια μετατραπούν σε δραχμές, με ποιο επιτόκιο θα επιβαρυνθεί ο δανειολήπτης σε ένα δάνειο συνδεδεμένο με το ΕΚΤ ή το euribor;
Δεν μπορεί ένα δάνειο σε δραχμές να είναι συνδεδεμένο με επιτόκιο άλλου νομίσματος. Ετσι σύμφωνα με τα στελέχη των τραπεζών το επιτόκιο με το οποίο θα συνδεθούν τα δάνεια, θα είναι το libor της δραχμής και σε αυτό θα παραμείνει το περιθώριο «spread» που χρεώνουν σήμερα οι τράπεζες για τα ίδια δάνεια σε ευρώ.

Τι είναι το επιτόκιο libor;
Είναι διατραπεζικό επιτόκιο, το οποίο είναι διαφορετικό για κάθε νόμισμα και διαμορφώνει τα επιτόκια δανεισμού. Για παράδειγμα το euribor είναι σήμερα το διατραπεζικό επιτόκιο του ευρώ και αποτελεί το βασικό επιτόκιο που έχουν συνδεθεί πάρα πολλά δάνεια.
Αυτά και άλλα πολλά απασχολούν τους πολίτες αυτές τις κρίσιμες ώρες. Και είναι λογικό, διότι υπάρχει ένα γενικότερο σκοτάδι γύρω από το καθεστώς που θα ισχύσει, κυρίως για τα δάνεια, την επόμενη μέρα.