- "-§ 98. Μήλιοι. Αλλά δεν νομίζετε ότι τοιαύτην ασφάλειαν παρέχει η πολιτική την οποίαν προτείνομεν;
Διότι οφείλομεν και πάλιν, αφού μας εξωθείτε από το έδαφος των επί του δικαίου στηριζομένων επιχειρημάτων και μας επιβάλλετε να υποταχθώμεν εις το συμφέρον σας, να σας εξηγησωμεν ποιον είναι το ιδικόν μας συμφέρον και προσπαθήσωμεν να σας πείσωμεν να το αποδεχθείτε, εάν τούτο συμπίπτει να είναι συγχρόνως και ιδικόν σας. Διότι πως είναι δυνατόν να μη καταστήσετε εχθρούς σας, όσοι τυχόν σήμερον είναι ουδέτεροι, όταν βλέποντες ούτοι την τύχην μας, αντιληφθούν ότι θα έλθη ημέρα κατά την οποίαν θα επιτεθείτε και κατ′ αυτών; Και δια της πολιτικής σας αυτής, τι άλλο κατορθώνετε παρά να ενισχύσετε τους υφιστάμενους ήδη εχθρούς σας και να στρέψετε εναντίον σας, παρά την θέλησιν των, εκείνους οι οποίοι ούτε εσκέφθησαν ποτέ να γίνουν τοιούτοι; ------ - -§ 99. Αθηναίοι. Καθόλου. Διότι επικίνδυνοι εχθροί μας δεν είναι κυρίως όσοι, κατοικούντες επί της στεριάς, απολαύουν ασφαλώς την ελευθερίαν των και ως εκ τούτου πολύ θα το σκεφθούν πριν λάβουν προφυλακτικά εναντίον μας μέτρα, αλλ′ οι νησιώται, και όσοι τυχόν είναι ανεξάρτητοι όπως εσείς, και όσοι ήδη είναι ερεθισμένοι ως εκ της ακουσίας υποταγής των υπό την κυριαρχίαν μας. Διότι ούτοι, παρασυρόμενοι συνήθως από απερισκεψίαν, δύνανται να περιαγάγουν και εαυτούς και ημάς εις προφανή κίνδυνον. ------
- -3§ 100. Μήλιοι. Αλλ′ εάν μεγάλους κινδύνους αντιμετωπίζετε και σεις, δια να μη στερηθείτε της ηγεμονίας σας, και οι ήδη υπήκοοι σας, δια να απαλλαγούν αυτής, είναι προφανές ότι ημείς που είμεθα ακόμη ελεύθεροιθα απεδεικνύαμεν πολλήν ταπεινότητα και ανανδρίαν, εάν δεν εδοκιμάζαμεν τα πάντα προτού γίνομεν δούλοι. ------
- -§ 101. Αθηναίοι. Όχι, εάν θελήσετε μόνον να σκεφθείτε νηφαλίως. Διότι δεν ανταγωνίζεσθε προς ίσους περί ανδρίας ωστε η υποχώρησις σας να συνεπιφέρει καταισχύνην, αλλά πρόκειται να σκεφθείτε μάλλον περί της σωτηρίας σας, αποφεύγοντες να αντιταχθείτε προς τους πολύ ισχυρότερους. ------
- -§ 102. Μήλιοι. Γνωρίζομεν, εν τούτοις, ότι κάποτε αι τύχαι του πολέμου επιμερίζονται με περισσοτέραν ισότητα μεταξύ των ανταγωνιζομένων, παρ′ όσον ηδύνατο τις να περιμένει,αποβλέπων εις την διάφορον δύναμιν αυτών. Και δι′ ημάς η μεν άμεσος υποχώρησις σημαίνε απώλειαν πάσης ελπίδος, ενώ αν πολεμήσωμεν υπάρχει ακόμη ελπίς να μείνωμεν σώοι. -------
- -§ 103. Αθηναίοι. --- Η ελπίς είναι τω όντι, παραμυθία εις ώραν κινδύνου, και οσάκις κανείς, στηριζόμενος εις αυτήν, διακινδυνεύει μόνον ό,τι έχει ως περίσευμα, τότε φέρει μεν αύτη βλάβην, όχι όμως και πλήρη καταστροφήν. Αλλ’ οσάκις η άκρατος φύσις της ελπίδος παρασύρει κανένα εις το ν’ απορρίψει τον περί των όλων κύβον, τότε μόνον αντιλαμβάνεται ούτος την αληθή φύσιν της, όταν η καταστροφή έχει ήδη επέλθει, και τίποτε δεν έχει πλέον απομείνει, δια να προφυλαχθεί εναντίον της, όταν ο παθών έλαβε πείραν αυτής. Μη θελήσετε να πάθετε τούτο εσείς, οι οποίοι είσθε ασθενείς και των οποίων η ύπαρξις εξαρτάται από μιαν ροπήν της πλάστιγγος. Και μη κάμετε όπως οι πολλοί, οι οποίοι, ενώ ημπορούν ακόμη να σωθούν δι’ ανθρωπίνων μέσων, μόλις περιέλθουν εις αμηχανίαν και εγκαταλειφθούν από τας φανεράς ελπίδας, καταφεύγουν εις χιμαιρικάς τοιαύτας, την μαντικήν και τους χρησμούς, και άλλα παρόμοια, όσα, διεγείροντα ελπίδας, οδηγούν εις τον όλεθρον".
- [Θουκυδίδου, Ιστορίαι, Βιβλίο Ε΄]. Αποσπάσματα από τον περίφημο διάλογο Μηλίων- Αθηναίων.
- Στην ταραγμένη συνεδρίαση της 12ης Απριλίου αποφασίστηκε μεταξύ άλλων, να συγκροτήσουν δύο επιτροπές, μια για τις διοικητικές ανάγκες και μια για την άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Ήδη πριν από τη έναρξη των εργασιών, πολλοί είχαν γίνει κοινωνοί ενός εγγράφου, το οποίο διεκινείτο μεταξύ των πληρεξουσίων προς υπογραφή.
- Με το έγγραφο αυτό, που το διακινούσαν οπαδοί του Μαυροκορδάτου, οι Έλληνες βουλευτές θα ζητούσαν από τον βασιλιά της Αγγλίας, διά του πρέσβη του στην Κωνσταντινούπολη, να παρέμβει υπέρ της σύναψης ανακωχής με τους Τούρκους, και δήλωναν ότι μόνον από την Αγγλία και από καμία άλλη χώρα (βλ. Ρωσία) δεν θα ζητούσαν βοήθεια στο εξής. Στα αγγλικά αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών, το έγγραφο αυτό καταχωρίστηκε ως «Act of Submission», γιατί, παρά τους εξωραϊσμούς όσων το υποστήριξαν και το υπέγραψαν, έτσι κατανοήθηκε από τους Άγγλους και έτσι μάλλον ήταν.
- Ο Δημήτριος Υψηλάντης αντέδρασε βίαια (βλ. παρακάτω), και βιαιότερα αντέδρασαν πολλοί πληρεξούσιοι εναντίον του: ζήτησαν και προσωρινά ψήφισαν την καθαίρεσή του από όλα τα αξιώματα και την αφαίρεση της ελληνικής ιθαγένειας. Το επεισόδιο κατά του Υψηλάντη έκλεισε με μια παρέμβαση του Κολοκοτρώνη. Εν ολίγοις υποστήριξε ότι, αν με αυτό το έγγραφο έκκλησης για αποκλειστική υπαγωγή στην Αγγλία η επανάσταση επιζούσε ως την επόμενη άνοιξη, θα το υπέγραφε και ο ίδιος, αν και συμμεριζόταν τις θέσεις του Υψηλάντη. Λέγεται ότι είπε, κλείνοντας την παρέμβασή του, ότι ακριβώς λόγω των θέσεών του θα έπρεπε οι Έλληνες να τιμούν τον Υψηλάντη — για θυμίζει σε όλους ότι καθήκον τους ήταν να οικοδομήσουν ένα κράτος εθνικά και πολιτικά ανεξάρτητο. Από όλους. Στο μέλλον. 185 χρόνια αργότερα, πώς πάει το καθήκον για την οικοδόμηση μιας εθνικώς και πολιτικώς ανεξάρτητης Ελλάδας; Ποιος έβλεπε πιο μακριά και πιο καθαρά; Ο Μαυροκορδάτος; Ο Κολοκοτρώνης; Ο Υψηλάντης;
ΠΡΟΣ ΤΗΝ Γ΄ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Καὶ ὡς ἁπλοῦς πολίτης καὶ ὡς πρωταίτιος τοῦ σημερινοῦ ἀγῶνος, χρεωστῶ εἰς τὸ Ἔθνος, εἰς τὴν οἰκογένειάν μου, εἰς ἐμὲ τὸν ἴδιον νὰ ἐκφράσω παρρησίᾳ τὰ φρονήματά μου εἰς τὴν κρίσιμον περίστασιν, ἐκ τῆς ὁποίας κρέμαται ἡ μελλοντικὴ τύχη τῆς Ελλάδος.
Ἠ Ἐθνικὴ Συνέλευσις άποφασίζουσα νὰ ζητήσῃ τὴν μοναδικήν μεσιτείαν τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει πρέσβεως τῆς Αγγλίας διὰ νὰ συμβιβάσῃ τὴν Ελλάδαν μὲ τοὺς τυράννους της, παρεκτρέπεται ἀπὸ τὰ ἱερἁ χρέη της καὶ ἀπὸ τὸν πρὸς ὃν ὅρον τῆς συγκροτήσεώς της.
Ὁ λαός, κύριοι, τοῦ οποίου παρρησιάζετε τὸ πρόσωπον, δὲν σᾶς ἔδωσε πληρεξουσιότητα νὰ καταργήσετε τὴν ἐθνικήν καὶ πολιτικήν ἀνεξαρτησίαν του, ἀλλὰ νὰ τὴν στερεώσετε, νὰ τὴν διαιωνίσετε. Ἡ Ἱστορία θέλει κρίνει μίαν ἡμέραν ἀδεκάστως τὴν πράξιν σας. Ἡ Ευρώπη, κύριοι, ἠσθάνθη παρὰ ποτέ πλέον ὅτι ἡ ὑπόθεσις τῶν Ἑλλήνων εἶναι ἀρκετά προχωρημένη, διὰ νὰ μὴν ὑποπέσῃ ἐφεξῆς εἰς τὰς ἐναντιότητας τῆς τύχης. Καὶ πῶς γίνεται οἱ πληρεξούσιοι τοῦ ιδίου αὐτοῦ ἔθνους διὰ μιᾶς πράξεως, ἀνηκούστου εἰς τὰ χρονικά τῶν λαών, ν᾿ἀποδεικνύωσιν εἰς τὸν κόσμον ὅτι μόνοι αὐτοὶ δὲν γνωρίζουσιν αὐτήν τὴν ἀλήθειαν; Σᾶς φοβίζει ἡ πτῶσις τοῦ Μεσολογγίου; Ἀφιερωθῆτε, ὡς καὶ εἰς τὰς ἀρχὰς τοῦ ἀγῶνος, εἰς τὴν χαρακτηριστικήν ενέργεια καὶ εἰς τὸν πατριωτισμὸν τῶν Ἑλλήνων. Τὸ στήθος κάθε Ἕλληνος εἶναι δεύτερον Μεσολόγγιον. Σᾶς θορυβεῖ ἡ ἔλλειψις τῶν χρηματικῶν πόρων; Καταφύγετε εἰς τὴν γενναιοφροσύνην τῶν πολιτών. Ἕλλην δὲν ἐκώφευσε ποτὲ εἰς τὴν φωνήν τῆς πατρίδος. Ἔχομεν ἀνάγκην προστασίας; Ἂς καταφύγωμεν εἰς τοὺς ἡγεμόνας ὅλων τῶν ἐθνῶν. Ἐξίσου ὅλα ἔχουσι δικαιώματα εἰς τὴν εὐγνωμοσύνην μας. Αἱ περιστάσεις μας, αἱ θέσεις των ἐγγυῶνται τὴν ἐπιθυμητὴν βοήθειαν. Τὰ μεγάλα ἔθνη καὶ οἱ καλοὶ πατριῶται φαίνονται εἰς τἁς κρισίμους περιστάσεις τῆς πατρίδος των. Δοῦλος εἶν΄εὔκολον νὰ γενῇ τις ὂταν θέλῃ. Αὐθέντης εἶναι δύσκολον. Ἐπιθυμοῦμεν τὴν εἰρήνην; Ἂς τρέξωμεν εἰς τὰ ὄπλα. Ἂν ἐξ ἐναντίας διὰ λόγους ἀποκρύφους εἰς ἐμὲ ἡ Ἐθνικὴ Συνέλευσις ἐπιμένῃ εἰς τὴν προλαβοῦσαν ἀπόφασίν της, κρίνω χρέος μου ἱερὸν καὶ ἀπαραίτητον νὰ διαμαρτυρηθῶ, ὡς καὶ ἤδη διαμαρτύρομαι ἐπισήμως κατ’αὐτῆς ἐνώπιον τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ ὅλων τῶν λοιπῶν τῆς χριστιανικῆς Εὐρώπης, ὡς κατὰ μιᾶς πράξεως παρανόμου, ἀνθελληνικῆς καὶ διόλου ἀναξίας ἑνὸς ἔθνους, τὸ ὁποῖον ὑπεδουλώθη πολλάκις, πλὴν ποτὲ δὲν συνεβιβάσθη μὲ τοὺς τυράννους του. Ἕλλην ὃμως καὶ φίλος ἄδολος τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἔθνους μου, δὲν θέλω λείψει νὰ συναγωνισθῶ μετὰ τῶν λοιπῶν συναδέλφων μου, καὶ νὰ χύσω καὶ τὴν τελευταίαν ρανῖδα τοῦ αἵματός μου, ἐν ὅσῳ διαρκεῖ ὁ ὑπὲρ ἀνεξαρτησίας πόλεμος. Παρακαλῶ δὲ νὰ μοι δοθῇ ἐπίσημον ἀντίγραφον τῆς παρούσης μου διαμαρτυρήσεως.
Μένω μὲ τὸ ἀνῆκον σέβας
Ἐν Πιάδᾳ, τῇ 12ῃ Ἀπριλίου 1826
Ὁ πατριώτης
Δημήτριος Ὑψηλάντης
*Από το 1823 ο Δημήτριος Υψηλάντης εξωθείτο όλο και περισσότερο στο περιθώριο. Ούτε ο Κολοκοτρώνης (της μερίδας των οπλαρχηγών) ούτε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός (της μερίδας των προκρίτων) ὴταν πολύ φιλικοί μαζί του. Η δε αποχή του από τον εμφύλιο, του κόστισε περαιτέρω απομόνωση και υποτίμηση. (Παραδόξως, τέτοιες πληροφορίες υπάρχουν μόνον την γαλλική (όχι στην ελληνική) βικιπαιδεία — τυχαίο;)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου