Τροπολογία για τους δασωθέντες αγρούς δίνει μικρή ανάσα στη Μάνη

Παρεμβάσεις σε σχέση με τους δασωθέντες αγρούς προβλέπονται σε τροπολογία, που κατέθεσε το ΥΠΕΝ στο σχέδιο νόμου: «Εθνικός Κλιματικός Νόμος Μετάβαση κλιματική

ουδετερότητα και προσαρμογή κλιματική αλλαγή».

Συγκεκριμένα, στις προτεινόμενες διατάξεις και στο άρθρο 1 «Άρση αναδασώσεων – Προσθήκη παρ. 5 και 6 άρθρου 44 ν. 998/1979», προστίθενται οι παράγραφοι 5 και 6 ως εξής:

«5. Εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, ενώ στους δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί ολικώς ή μερικώς εμφανίζονται να μην αποτελούν κατά χαρακτήρα και μορφή δάση ή δασικές εκτάσεις, εξαιρούνται υποχρεωτικά της αναδάσωσης και εκδίδονται αποφάσεις με τις οποίες ανακαλούνται ή τροποποιούνται οι σχετικές αποφάσεις κήρυξής τους ως αναδασωτέων.

Οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες του πρώτου εδαφίου αναμορφώνονται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 3889/2010 (Α΄182), με την υποχρεωτική διαγραφή των ως άνω εκτάσεων που δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία.

Τα ανωτέρω ισχύουν από τη μερική ή ολική κύρωση των δασικών χαρτών.

6. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στις περιπτώσεις των εκτάσεων της παρ. 5 Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν για αυτά εκδόθηκαν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις».

  Πρακτικά η προτεινόμενη τροπολογία προβλέπει την υποχρεωτική εξαίρεση από αναδάσωση των εκτάσεων εκείνων που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, αλλά στους δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί δεν εμφανίζονται να έχουν χαρακτήρα και μορφή δασών ή δασικών εκτάσεων.

Καθορίζεται δε η διαδικασία αναμόρφωσης των κυρωθέντων, ολικώς ή μερικώς δασικών χαρτών.

Σημειώνεται ότι εάν το γεωτεμάχιο ήταν αγροτικής μορφής στο παρελθόν αλλά σήμερα είναι «δάσος» (ΔΑ) και έως 30 στρέμματα, θα επιτρέπεται μόνο η χρήση του για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς δυνατότητα περαιτέρω αλλαγής χρήσης.

Ενώ, εάν το γεωτεμάχιο ήταν αγροτικής μορφής το 1945 ή το 1960 και σήμερα θεωρείται δασική έκταση δεν υπάγεται πλέον στην δασική νομοθεσία και επιτρέπονται όλες οι χρήσεις.

Προϋπόθεση είναι να αποδειχθεί η κυριότητα ή ο νομικός δεσμός του ιδιοκτήτη με το ακίνητο, κάτι που δεν γίνεται απαραίτητα μόνο με τίτλους, αλλά και με οποιοδήποτε θεσμικά προβλεπόμενο αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο πιθανολογείται ο νομικός δεσμός με το ακίνητο.

Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός ότι, το Δημόσιο δεν θα προβάλλει πλέον δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που είχαν αγροτική μορφή στις αεροφωτογραφίες του 1945 ή του 1960 ανεξάρτητα από τη μορφή που έχουν σήμερα, παρά μόνο αν το ίδιο έχει τίτλους ιδιοκτησίας. Έτσι θα ανακληθούν τα σχετικά πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής ή ακόμη και δικαστικές αποφάσεις που είναι σε βάρος του ιδιοκτήτη.

Τι πρέπει να προστεθεί

Η εν λόγω τροπολογία έρχεται να βελτιώσει πολλές πληγές που έχει ανοίξει η διαδικασία σύνταξης των Δασικών Χαρτών, που ξεκίνησε το 2017 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, κυριολεκτικά στο πόδι.

Θυμίζουμε ότι την εποχή εκείνη τα όσα προβλεπόταν από την Δασική Νομοθεσία και τη διαδικασία, ειδικά για την Μάνη αποτελούσαν σφαγείο, την ίδια στιγμή που οι αεροφωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν ως «αδιάσειστα ντοκουμέντα» σύνταξης των ΔΧ, αποτύπωναν ως… δάση πάνω από 650 πύργους και πυργόσπιτα στη Μάνη. Για μικρότερα κτίσματα δεν τίθεται θέμα, τα έτρωγε η μαρμάγκα των ΔΧ.

Ενωμένη η Μάνη αντέδρασε σε πολλαπλά επίπεδα, δηλαδή με διαδήλωση στο Σύνταγμα, συνάντηση με όλα τα κόμματα στη Βουλή και το Γραφείο του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος κ. Φάμελλο κ.ά. Όταν άλλαξε η κυβέρνηση, και επειδή λύση δεν είχε δοθεί για τη Μάνη, η Ε.Α. συνέχισε τις κινητοποιήσεις. Παρέδωσε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη φάκελο με τα αιτήματα της Μάνης και αυτός αναγνώρισε το δίκιο μας δημοσίως! Στη συνέχεια υπήρξε πολύωρη συνάντηση με την ηγεσία που Υπουργείο Περιβάλλοντος και τον τότε υπουργό Κωστή Χατζηδάκη και στη συνέχεια με τον υφυπουργό Γιώργο Αμυρά στις συναντήσεις της Καρδαμύλης και του Γυθείου. Ομολογουμένως, έγιναν κάποια νομοθετικά βήματα βελτίωσης της κατάστασης, όπως  η Α. Π.: ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004  της 16/04/2021, απόφαση του κ. Αμυρά με την οποία αποδέχεται την Γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών που θεωρεί ότι «οι εκτάσεις που καλύπτονται μόνο από φρυγανική βλάστηση και ασπάλαθο, χωρίς την παρουσία άλλων ειδών δασικής βλάστησης», δεν συγκροτούν δασική έκταση ή δάσος.

Η παρούσα νομοθετική πρόταση μπορεί να λύσει πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Μάνη και άλλες περιοχές της Ελλάδας, αν ληφθούν υπόψη τα εξής:

Με αυτήν την τροπολογία του Ελληνικό Δημόσιο δέχεται ουσιαστικά και άλλα «θεσμικά προβλεπόμενα αποδεικτικά στοιχεία μέσω των οποίων πιθανολογείται ο νομικός δεσμός τους ιδιοκτήτη με το ακίνητο». Άρα, το Κράτος δέχεται για την περίπτωση των δασικών τα προβλεπόμενα από το Κτηματολόγιο που δέχεται από την αρχή πχ τις ένορκες δηλώσεις χρησικτησίας και άλλες διοικητικές πράξεις, κάτι που δεν γίνεται και σήμερα από τις Δασικές Υπηρεσίες. Είναι ένα από τα αιτήματα που έθετε διαρκώς η ΕΑ Μάνης στους εκπροσώπους της κυβέρνησης.

Προκύπτουν όμως τρία ερωτήματα:

Α. Πώς ενώ ισχύει αυτό για τα χαρακτηριζόμενα ΑΔ δεν ισχύει το ίδιο και για τα πιθανά ευρισκόμενα τμήματα των ακινήτων αυτών που έχουν χαρακτηριστεί ΔΔ; Γιατί υπάρχει διαφορά αντιμετώπισης στο ίδιο ακίνητο που έχει διαφορετικό χαρακτηρισμό τη στιγμή που όλοι γνωρίζουν ότι η Φύση ποτέ δεν είχε ομοιόμορφη συμπεριφορά, ούτε βέβαια και η χρήση ενός ακινήτου. Άρα, η αντιμετώπιση του ΑΔ θα πρέπει να επεκταθεί και στο ΔΔ εφ’ όσον πρόκειται περί του ιδίου ακινήτου. 

Β. Πότε θα κληθούν οι ιδιοκτήτες να εκθέσουν τις αντιρρήσεις τους σύμφωνα με το νέο σκεπτικό; Τονίζουμε ότι η νέα τροπολογία, εν πολλοίς, είναι ριζικά αντίθετη με τα προηγούμενα ισχύοντα, (υποχρεωτική επίδειξη συμβολαίων πριν το 1946, αντιμετώπιση αναδασωτέων κ.λπ.) αν όχι τώρα; Οι προηγούμενες γνωμοδοτήσεις, οι αποφάσεις του ΣτΕ απέκλειαν τους ιδιοκτήτες ακινήτων που επιθυμούσαν ή δεν είχαν καταθέσει Αντιρρήσεις γνωρίζοντας ότι το καθεστώς που ίσχυε τότε (2017), αυτό που σήμερα αναθεωρείται, θα οδηγούσε μόνο στην απώλεια του ακινήτου τους ως «δασικού». 

Γ. Οι αγρότες της Κρήτης (μακριά από εμάς οποιαδήποτε αντίθεση μαζί τους), υποβάλλουν αντιρρήσεις στηριζόμενοι στα παραπάνω αναφερόμενα σκεπτικά και σημαντικές βελτιώσεις του Νόμου. Γιατί δεν επιτρέπεται σε αυτούς που, απογοητευμένοι από τον απαράδεκτο Νόμο του ΣΥΡΙΖΑ ή για διάφορους άλλους λόγους που οφείλονται και στο κράτος (όπως η ακύρωση των ληστρικών εξαγορών στις οποίες οδηγούσαν τα κατά τόπους δασαρχεία τους αγρότες), να  έχουν την δυνατότητα κατάθεσης αντίρρησης, με ίσα δηλαδή δικαιώματα και δυνατότητες με αυτές των Κρητικών; Πού βρίσκεται η ισονομία;

Ο χαρακτηρισμός

Ο χαρακτηρισμός της έκτασης (δάσος ή δασική), διενεργείται, εφόσον δεν υπάρχει δασολόγιο, αλλά υπάρχει αναρτημένος δασικός χάρτης, από την Επιτροπή Δασολογίου Περιφερειακής Ενότητας, ακόμα και αν η συγκεκριμένη έκταση έχει κηρυχθεί αναδασωτέα.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οι εκτάσεις που έχουν χαρακτηριστεί ως δασωθέντες αγροί σε ολόκληρη τη χώρα υπολογίζονται σε 6,9 εκατ. στρέμματα. «Με την επίλυση του ζητήματος των δασωθέντων αγρών, παρέχονται κίνητρα για την επιστροφή του πληθυσμού σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Η επιστροφή του πληθυσμού στις περιοχές αυτές θα συμβάλλει τόσο στην αγροτική ανάπτυξη όσο και στην καλύτερη προστασία των δασικών οικοσυστημάτων από πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές, με τον καθαρισμό των αγρών αυτών», υπογραμμίζεται από την κυβέρνηση.