« Είναι εγκληματικό να κλέψεις ένα πορτοφόλι, τολμηρό να κλέψεις μια περιουσία και μεγαλειώδες να κλέψεις ένα στέμμα. Η κατηγορία μειώνεται όσο η ενοχή μεγαλώνει…».
Ο Φρειδερίκος Σίλλερ (Friedrich Schiller) ήταν μέγας Γερμανός
δραματικός συγγραφέας και ποιητής και εκπρόσωπος του ρομαντικού κινήματος.
Γεννήθηκε στο Μάρμπαχ της Βυρτεμβέργης στις 10 Νοεμβρίου του 1759 και πέθανε
από φυματίωση στη Βαϊμάρη στις 10 Μαΐου 1805. Σπούδασε νομικά
και ιατρική. Το
πρώτο ώριμο έργο του είναι το δράμα «Οι ληστές» (Die Rauber, 1783), μια
τολμηρή διακήρυξη ελευθερίας εναντίον της τυραννικής και διεφθαρμένης ηθικά
κοινωνίας. Ανάμεσα στα έργα του είναι και η «Ωδή στη Χαρά», που
αποτελεί το 4ο μέρος της Ενάτης Συμφωνίας του Μπετόβεν. Το
1788 γνωρίσθηκε με τον Γκαίτε ). Ασχολήθηκε και με τη
συγγραφή ιστορικών έργων, σημαντικότερο εκ των οποίων είναι η «Ιστορία
του τριακονταετούς πολέμου». Μετέφρασε αρχαίους Έλληνες και Λατίνους
συγγραφείς, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με τη μελέτη της φιλοσοφίας του Καντ. Το 1794 αναθερμάνθηκε η φιλία του με τον
Γκαίτε και άρχισε η περίοδος της ωριμότητας, κατά την οποία έγραψε μερικά από
τα ωραιότερα ποιήματα και μπαλάντες του. Τα δραματικά έργα της περιόδου αυτής
είναι: η τριλογία του «Βαλλενστάιν» (1800), «Μαρία
Στούαρτ» (1801), «Η παρθένος της Ορλεάνης» (1801), «Η
νύμφη της Μεσσήνης» (1803), «Γουλιέλμος Τέλλος» (1804) και το
ημιτελές «Δημήτριος». Ένας από τους μεγαλύτερους στοχασμούς του Σίλλερ
είναι εξαιρετικά επίκαιρος και πολιτικός, ιδιαίτερα σήμερα:
« Είναι εγκληματικό να κλέψεις ένα πορτοφόλι,
τολμηρό να κλέψεις μια περιουσία και μεγαλειώδες να κλέψεις ένα στέμμα. Η
κατηγορία μειώνεται όσο η ενοχή μεγαλώνει…».
Το όνομα του Σίλλερ φέρνει στον νου
το όνομα του άλλου μεγάλου, κατά δέκα χρόνια πρεσβύτερου απ’ αυτόν,
φίλου του, του «Ολύμπιου» Γκαίτε. Και οι δύο μαζί αποτελούν το ζεύγος των
Διοσκούρων της κλασικής περιόδου της γερμανικής λογοτεχνίας και, γενικότερα,
της λεγόμενης «κλασσικής κουλτούρας». H
Ελλάδα δεν μπορούσε, ν’ αποτελέσει εξαίρεση στη βασικά ρομαντική πρόσληψη του
έργου του Σίλλερ. Θαύμαζε το αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα και γι’ αυτό έγραψε:
«"Καταραμένε"
Έλληνα , όπου να γυρίσω τη σκέψη μου, όπου και να στρέψω τη ψυχή μου, μπροστά
μου σε βρίσκω! Τέχνη λαχταρώ, ποίηση, θέατρο, αρχιτεκτονική, εσύ μπροστά μου,
πρώτος και αξεπέραστος... Επιστήμη αναζητώ, μαθηματικά, φιλοσοφία, ιατρική,
κορυφαίος και ανυπέρβλητος... Για δημοκρατία διψώ, ισονομία και ισοπαλία, εσύ ξανά
μπροστά μου, ασυναγώνιστος και ανεπισκίαστος..." Καταραμένε" Έλληνα, "Καταραμένη"
γνώση. Γιατί να σε αγγίξω; Για να αισθανθώ πόσο μικρός είμαι, ασήμαντος, μηδαμινός;
Γιατί δεν μ’ αφήνεις στη δύστυχη ανεμελιά μου;».
Δημοσιεύθηκε στο Όριον, τ. Μαρτίου 2012.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου