«…δεν είναι δυνατόν η Κύπρος να προσπαθεί να κάνει διαφώτιση στην Ευρώπη, με τα μέσα που διαθέτει, αλλά όταν έρχεται η Ευρώπη στην Κύπρο να μη δείχνει τις πραγματικότητες της τουρκικής κατοχής στο νησί»… Οι πραγματικότητες αυτές, στις οποίες αναφέρθηκε με την παραπάνω δήλωσή του ο δήμαρχος Αμμοχώστου Αλέξης Γαλανός, αποδεικνύονται χαρακτηριστικά μέσα από τις εικόνες βεβήλωσης και καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου. Οι αριθμοί, δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος. Το οποίο, δεν αφορά μόνο τους κατεχόμενους δήμους και κοινότητες της Κύπρου, ούτε απλά ένα μικρό κομμάτι του πλανήτη στην άκρη της Μεσογείου. Είναι αναπόσπαστο τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς ολόκληρης της Ευρώπης. Ένα μέρος της ιστορίας της, του πολιτισμού της, που καταπατείται, καταστρέφεται, λεηλατείται… Δεν είναι μόνο τα σημάδια του χρόνου που έχουν αφήσει το στίγμα τους πάνω στα μνημεία. Πιότερο απ’ όλα είναι ο ίδιος ο κατακτητής, και η πολιτική που εφάρμοσε όπως στην περίπτωση της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης και αλλού, όταν θέλησε να διαγράψει την ιστορία του τόπου.
Καταστρέφοντας αποδεικτικά στοιχεία της προ της τουρκικής εισβολής και κατοχής κατάστασης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατων ερευνών, τα οποία παρουσιάστηκαν κατά την παρουσίαση των εκδηλώσεων ενημέρωσης που προγραμματίζει η Επιτροπή Κατεχόμενων Δήμων Κύπρου, από τα 512 θρησκευτικά μνημεία που βρίσκονται στα κατεχόμενα, μόνο τα 31 βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Τα υπόλοιπα, είτε έχουν καταστραφεί, είτε έχουν υποστεί αλλαγή χρήσης, είτε έχουν βεβηλωθεί.
Συγκεκριμένα, 23 θρησκευτικά μνημεία έχουν καταστραφεί, 327 έχουν βεβηλωθεί, 27 βρίσκονται σε στρατιωτική περιοχή και 73 έχουν υποστεί αλλαγή χρήσης. Σε όλα αυτά, προστίθεται και το γεγονός ότι από το 1974 και μετά, έχουν ανεγερθεί στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου 91 τζαμιά, γεγονός που δείχνει και την προσπάθεια τουρκοποίησης των κατεχομένων… Το θέμα της σύλησης της πολιτιστικής κληρονομιάς στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, έχει έναν πολυδιάστατο χαρακτήρα, ιδιαίτερα κατά την ιστορική για την Κύπρο, πρώτη ανάληψη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως επισημαίνει ο δήμαρχος της κατεχόμενης Κυθρέας, Πέτρος Καρεκλάς, το θέμα της συνεχιζόμενης και επιταχυνόμενης καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου στα κατεχόμενα, είναι ένα θέμα που κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν είναι καθαρά «εθνικό θέμα» και ότι δεν θα έπρεπε να συζητείται ή και ν’ αναπτυχθούν κάποιες σχετικές πρωτοβουλίες ακόμη και στο επίσημο επίπεδο.
«Κάθε μέρα που περνά μάς φέρνει όλο και πιο κοντά στην ολοκληρωτική καταστροφή κατά τρόπο που δεν μπορεί να γυρίσει το ρολόι πίσω», επισημαίνει. «Εκκλησίες και ξωκκλήσια ανεκτίμητης αξίας κινδυνεύουν με κατάρρευση αν δεν συντηρηθούν, το ίδιο παλιά δημόσια και ιδιωτικά κτήρια, ωραιότατα από αρχιτεκτονικής άποψης σπίτια, εικόνες, κειμήλια και πολλά άλλα. Αυτή η πλούσια πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά δεν είναι μόνον κυπριακή υπόθεση. Ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα αλλά και κυρίως στην Ευρώπη. Πώς μπορούν λοιπόν οι εταίροι μας να αδιαφορούν και να θεωρήσουν ότι το να θέτουμε το θέμα, ακόμα και στις επίσημες σχετικές διαβουλεύσεις για τον Πολιτισμό στα πλαίσια της Προεδρίας, είναι «απαγορευμένος καρπός»;
Προσθέτει ακόμα ότι «είναι καιρός να δούμε αυτό το θέμα με την ανάλογη σοβαρότητα και την αίσθηση του επείγοντος και να αξιοποιήσουμε κάθε ευκαιρία ώστε η Ε.Ε. να το δει με έναν διαφορετικό φακό και να πιέσει φορτικά ώστε να υλοποιηθούν σύντομα μέτρα που θα θέτουν αφενός τέρμα στην περαιτέρω καταστροφή αλλά και θα σημάνουν την έναρξη μιας συντονισμένης προσπάθειας με την ανάλογη χρηματοδότηση για συντήρηση και διατήρηση της πολιτιστικής και θρησκευτικής φυσιογνωμίας ολόκληρης της Κύπρου, με προτεραιότητα τα κατεχόμενα».
Η διαφώτιση για τη σύληση της πολιτιστικής κληρονομιάς στα κατεχόμενα, έχει μια ιδιαίτερη και ευρύτερη σημασία, καθώς μέσα από την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός ευρωπαϊκού κράτους γίνεται αντιληπτό και το πρόβλημα της κατοχής. Ο δήμαρχος Λαπήθου, Νεοπτόλεμος Κότσαπας, αναφέρει ότι αποφασίστηκε ότι ο καλύτερος τρόπος προσέγγισης των Ευρωπαίων επισκεπτών, είναι μέσω της ενημέρωσης για το πρόβλημα της σύλησης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. «Είναι ένα θέμα το οποίο κεντρίζει το ενδιαφέρον και τους αφορά. Μέσω αυτής της οδού, πιστεύουμε ότι θα υπάρξει ευαισθητοποίηση και ενδιαφέρον για να μάθει περισσότερα γύρω από το θέμα», αναφέρει.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, έχει αποφασιστεί να φιλοξενηθεί η έκθεση φωτογραφίας σε ξενοδοχεία που θα διαμένουν οι ξένοι αντιπρόσωποι, τόσο στη Λευκωσία, όσο και στη Λεμεσό, ούτως ώστε να τους δοθεί η ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την έκθεση και να δουν το πρόβλημα.
«Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη», αναφέρει ο δήμαρχος Λαπήθου. «Δυστυχώς συμβαίνει αυτό που έχει συμβεί και στη Μικρά Ασία. Σιγά-σιγά εξαφανίζεται το ελληνικό και το χριστιανικό στοιχείο από τα κατεχόμενα και αναβαθμίζεται το μουσουλμανικό στοιχείο». Χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Κότσαπας, περιπτώσεις των θρησκευτικών μνημείων στην περιοχή Κερύνειας, όπως της Παναγίας της Κερύνειας, η οποία εκτός από κακή κατάσταση, βρίσκεται εντός στρατιωτικής περιοχής και είναι απροσπέλαστη για τον οποιοδήποτε. Ερχόμενοι προς τη μεριά της Λαπήθου και του Καραβά, υπάρχει η παλιά εκκλησία της Παναγίας της Τριμιθιώτισσας η οποία έχει μετατραπεί σε εργαστήρι ζωγραφικής.
Προς τον Καραβά, έχουμε την εκκλησία της Παναγίας της Αχεροποιήτου και την περιοχή της αρχαίας Λάμπουσας, όπου ο χώρος είναι επίσης αποκλεισμένος λόγω του ότι βρίσκεται σε στρατιωτική περιοχή. Προς τον Καραβά, οι τρεις εκκλησίες είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση. Η Αγία Ειρήνη και ο Άγιος Γεώργιος είναι σχεδόν κατεστραμμένες, ενώ η Παναγία Ευαγγελίστρια στο κέντρο του Καραβά έχει μετατραπεί σε τζαμί. Στη Λάπηθο, είναι όλα σε πολύ κακή κατάσταση. Η Αγία Αναστασία έχει μετατραπεί σε αποθηκευτικό χώρο, ενώ ο περίγυρός της έχει μετατραπεί σε ξενοδοχείο και μπροστά από το ιερό έχει κτιστεί πισίνα. Η μεγάλη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής έχει μετατραπεί σε τζαμί, ενώ το καμπαναριό κινδυνεύει να γκρεμιστεί.
Η κατάσταση είναι ίδια, ίσως και χειρότερη σε κάποιες περιπτώσεις, σε ολόκληρο το κατεχόμενο τμήμα, αποδεικνύοντας το μέγεθος της καταστροφής που έχει συντελεστεί και συντελείται ακόμα…
ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΡΕΚΛΑΣ
«Εκκλησίες και ξωκκλήσια ανεκτίμητης αξίας κινδυνεύουν με κατάρρευση αν δεν συντηρηθούν, το ίδιο παλιά δημόσια και ιδιωτικά κτήρια, ωραιότατα από αρχιτεκτονικής άποψης σπίτια, εικόνες, κειμήλια.
ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ ΚΟΤΣΑΠΑΣ
«Δυστυχώς συμβαίνει αυτό που έχει συμβεί και στη Μικρά Ασία. Σιγά-σιγά εξαφανίζεται το ελληνικό και το χριστιανικό στοιχείο από τα κατεχόμενα και αναβαθμίζεται το μουσουλμανικό στοιχείο».
Βιβλίο μνήμης Παράλληλα με αυτά, η Επιτροπή Κατεχόμενων Δήμων Κύπρου, ετοιμάζει ένα βιβλίο με τίτλο: «Κατεχόμενες πόλεις- Εκτοπισμένοι Δήμοι της Κυπριακής Δημοκρατίας». Κύριος στόχος του βιβλίου είναι η ιστορική έρευνα και η καταγραφή σημαντικών πληροφοριών για τους εννέα κατεχόμενους Δήμους της Κύπρου, καθώς επίσης και η ανάδειξη του έργου που επιτελούν για να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη των κατεχόμενων περιοχών μέσα από εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες. Επίσης, θα αποτελέσει και ένα σημείο αναφοράς για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν κάτι περισσότερο για τις εννέα κατεχόμενες πόλεις και κωμοπόλεις. Το λεύκωμα θα είναι έτοιμο αρχές Σεπτεμβρίου και θα εκδοθεί αρχικά στα Αγγλικά και τα Ελληνικά. Σύντομα, όλες αυτές οι πληροφορίες όπως επίσης και η φωτογραφική έκθεση και ο χάρτης σε ηλεκτρονική μορφή, θα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της Ένωσης Δήμων Κύπρου. Η επιτροπή των κατεχόμενων Δήμων, η οποία έχει αναλάβει την πρωτοβουλία διαφώτισης, αποτελείται από τους Δημάρχους των Δήμων Αμμόχωστου, Κερύνειας, Μόρφου, Λύσης, Λάπηθου, Κυθρέας, Καραβά, Λευκονοίκου, Ακανθού και το Δημοτικό Σύμβουλο Αμμοχώστου, Κ. Χατζηκακού.
Η καταστροφή αποτυπωμένη σ’ ένα χάρτη
ΤΟΥ ΦΡΙΞΟΥ ΔΑΛΙΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 17
Ολα αυτά, αυτά τα στοιχεία της καταστροφής, θα προβληθούν μέσω ενός χάρτη που θα παρουσιαστεί μαζί με την έκθεση φωτογραφίας.
Ο χάρτης θα παρουσιάζει τα θρησκευτικά σημεία στα κατεχόμενα, στην αντίστοιχη περιοχή που βρίσκονται και θα είναι χωρισμένος σε κατηγορίες, ανάλογα της κατάστασης, στην οποία βρίσκονται σήμερα. Η κάθε κατηγορία, θα έχει το δικό της χρώμα. Για παράδειγμα, το μωβ χρώμα για τα μνημεία που έχουν καταστραφεί, το μαύρο θα συμβολίζει τη βεβήλωση, το κίτρινο την αλλαγή χρήσης, το μπλε τη στρατιωτική περιοχή και το πράσινο αυτά που βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Τέλος, το κόκκινο χρώμα δείχνει τις περιοχές όπου έχουν ανεγερθεί τζαμιά.
Όσον αφορά στην έκθεση Φωτογραφίας, θα αποτελείται από 20-25 πάνελς τα οποία θα καταπιαστούν με θέματα όπως:
Αρχαιοκαπηλία, Αρχαιολογικούς χώρους, Εκπαιδευτήρια/ Σχολεία, Μεσαιωνική πόλη της Αμμοχώστου, Μοναστήρι και Αρχαιολογικός χώρος Αποστόλου Ανδρέα, Κοιμητήρια, το Μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα στη Μύρτου, το Μοναστήρι του Αγίου Μάμα στη Μόρφου καθώς επίσης και τους 9 Κατεχόμενους Δήμους. Σε κάθε πάνελ θα υπάρχουν φωτογραφίες μέσα από τις οποίες θα δίνεται η εικόνα της καταστροφής και της βεβήλωσης που συντελείται στα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία στα κατεχόμενα. Πρόκειται για μια πολύ αξιόλογη και προσεγμένη δουλειά που στόχο έχει να ενημερώσει αλλά και να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο στο θέμα της καταστροφής της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου από την Τουρκία.
Επίσης, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Μνήμες Κατεχομένων», θα προβληθούν τρίλεπτα φιλμάκια, ένα για κάθε δήμο, στα οποία θα γίνεται μια νοερή περιδιάβαση στις κατεχόμενες πόλεις και κωμοπόλεις της Κύπρου και θα δίνονται πληροφορίες για την ιστορία, το έργο, τις δραστηριότητες και τα επιτεύγματά τους. Το μουσικό τμήμα έχει αναλάβει το Εργαστήρι Εγχόρδων. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού που δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 2006, το οποίο στοχεύει στην παροχή εκπαίδευσης υψίστου επιπέδου στα έγχορδα όργανα.
«Ένα μαγευτικό αλλά οδυνηρό ταξίδι μνήμης»
ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΟΥ ΚΑΡΙΟΛΟΥ
«ΕΙΝΑΙ με ευγνωμοσύνη κάθε χρόνο, που μαζευόμαστε στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου οι εννέα εκτοπισμένοι δήμοι, φιλοξενούμενοι του Δήμου Στροβόλου. Έτσι και φέτος στις 3 του Ιούλη στις 7 η ώρα το βράδυ, διαβαίνοντας τις πύλες του φιλόξενου ελεύθερου δήμου, εμείς, οι πρόσφυγες, θα ξεκινήσουμε ένα μαγευτικό μα και οδυνηρό ταξίδι μνήμης για τη Σαλαμίνα και τον Πύργο του Οθέλου της Αμμοχώστου, για το Κάστρο και το καράβι της βασίλισσας του Βορρά της Κερύνειας μας, τους πορτοκαλεώνες και τον Αγιο Μάμα της Μόρφου, τους Αχαϊκούς τάφους, τα εξωκκλήσια και τα αγγειοπλαστεία της Λαπήθου, την Αχειροποίητο και την πνιγμένη στους λεμονανθούς Ευαγγελίστρια του Καραβά, το δροσερό κεφαλόβρυσο και της ευλογίες της Χαρδακιώτισσας της Κυθραίας, τις ονειρικές ψαλμωδίες από τον Χρυσοσώτηρα της Ακανθούς και τα ποιήματα του δικού μας εθνικού ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη μέσα στην εκκλησιά του Αρχάγγελου στο Λευκόνοικο και τέλος στις ταλαιπωρημένες από τους Τούρκους εγκληματίες, θαυμαστές τοιχογραφίες του Άγιου Θεμωνιανού της Λύσης. Μπορεί οι πόλεις και ο τόπος μας να κατέχονται και να ελέγχονται από τους εγκληματίες της Τουρκίας, σίγουρα όχι όμως ο πολιτισμός μας. Δεν υπάρχει τομέας του ανθρώπινου πολιτισμού που να μην έχει αξιοποιηθεί σε αντίστοιχες λαμπρές και επιτυχημένες μορφές από τις 200 και πλέον χιλιάδες πρόσφυγες των κατεχομένων. Διερωτάται όμως, ο κάθε ένας σήμερα μετά από 38 χρόνια τι θα γίνουν οι μαρτυρίες του πολιτισμού των κατεχομένων δήμων μας;
Οι βιβλιοθήκες μας έχουν λεηλατηθεί και καταστραφεί, οι πινακοθήκες πωλήθηκαν ή εξαφανίσθηκαν, οι εκκλησίες συλήθηκαν και ξεγυμνώθηκαν από τους ληστές της Τουρκίας, τα αρχαία μνημεία που μαρτυρούν τις ρίζες μας εγκαταλείφθηκαν στο έλεος του Αλλάχ και τα ονόματα των οδών και των δρόμων άλλαξαν. Κάθε τι που μαρτυρεί τον δικό μας πολιτισμό και τη δική μας κουλτούρα προσπαθούν οι βάρβαροι να το εξαφανίσουν. Οι ίδιοι αυτοί ολετήρες του πολιτισμού μας κατεβαίνουν με ακριβοπληρωμένες ναυλωμένες πτήσεις και θεατρινισμούς φαντασμάτων στις Βρυξέλλες, για να πείσουν τους Ευρωπαίους ότι ο ήλιος ανατέλλει στη Δύση και ότι 300 αεροπλανοφόρα, αντιτορπιλικά και υποβρύχια του 6ου Κυπριακού στόλου τους έχουν δήθεν απομονώσει!
Το ερώτημα όμως παραμένει, τι πράττουμε εμείς για να προστατεύσουμε τα μνημεία τρεισήμισι χιλιάδων χρόνων πολιτισμού μας στα κατεχόμενα; Οι Τούρκοι βασιζόμενοι πάνω στη δική μας, πολύ γνωστή σε αυτούς νοοτροπία και προπάντων για να απαμβλύνουν τις δικές τους φοβερές εσωτερικές πιέσεις καινοτόμησαν και εξέπληξαν τους πάντες τον Απρίλιο του 2003 ανοίγοντας τα οδοφράγματα στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός. Ίσως θα έπρεπε εμείς από τότε να αδράξουμε την ευκαιρία για μία πολιτισμική αντεπίθεση. Ίσως θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε την δυναμική τουρκική κίνηση και να την αξιοποιήσουμε αντιστρέφοντας την σε μια σταυροφορία διάσωσης ολόκληρης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στα κατεχόμενα. Ποτέ δεν είναι αργά. Αναστήλωση, συντήρηση και προστασία κοιμητηρίων, εκκλησιών, αρχαιοτήτων. Σε κάθε παρεμπόδιση, μία σοβαρή εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη καταγγελία. Επιτέλους ας τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε κατάματα και επιτόπου την κατοχή, όχι πλέον από την ασφάλεια των πλατειών, των αμβώνων και των στούντιο των ραδιοτηλεοπτικών καναλιών, αλλά εκεί, επιτόπου, μπροστά στα ερείπια της Χρυσοπολίτισσας, του Αγίου Παντελεήμονα και του Αποστόλου Ανδρέα, εκεί μπροστά στο κορμί του τραυματισμένου μας πολιτισμού που σφαδάζει τραυματισμένος 38 χρόνια ζητώντας τη βοήθεια μας, αυτή θα είναι η μόνη αξιοπρεπής, αλλά και αποτελεσματική απάντηση στα ακριβοπληρωμένα ψευδο-φαντάσματα των Βρυξελλών».
ΓΛΑΥΚΟΣ ΚΑΡΙΟΛΟΥ
Δήμαρχος Κερύνειας
«Ας τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε κατάματα και επιτόπου την κατοχή, όχι πλέον από την ασφάλεια των πλατειών, των αμβώνων και των στούντιο των ραδιοτηλεοπτικών καναλιών»
www.philenews.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου